WijkWijzen

Wie zijn die beleidsmakers, sociaal professionals en actieve bewoners die zich inzetten voor leefbare en veilige wijken? Elke maand zetten we iemand in de spotlights die dagelijks bezig is met het verbeteren van wijken en buurten. We noemen ze WijkWijzen. Deze maand: adviseur en onderzoeker Bouchra Dibi van Bureau Krachtwijken.

 

De kracht van de wijk zit in de mensen

Dat Bouchra Dibi al dertig jaar op allerlei manieren werkzaam is in krachtwijken, is geen toeval. Ze woont sinds haar twaalfde in de Utrechtse krachtwijk Overvecht. Na haar studie gaat ze daar ook aan de slag als sociaal makelaar, vergelijkbaar met wat vroeger een opbouwwerker heette. Na een politieke carrière is Dibi momenteel adviseur, trainer en onderzoeker in het sociaal domein. Ze kijkt dus zowel door de bril van de professional als door die van de bewoner naar de wijk. Dibi ziet juist dat als haar grote kracht. “Mijn hart gaat uit naar de wijken waarin je een stapeling van sociale en fysieke problemen ziet. Daar maak ik me juist hard voor wijkbewoners die niet meer meedoen.”

Casus: Piet en Loes, onmisbare schakels in de wijkaanpak

Dibi gaat eens in de zoveel tijd even op de koffie bij Piet en Loes, die net als zijzelf al ruim dertig jaar in Overvecht wonen. “Ik ben ontzettend trots op deze mensen. Piet helpt onder andere kwetsbare jongeren uit de wijk naar werk, bezorgt al jaren maaltijden bij ouderen thuis en helpt eenzame ouderen met hun problemen.” Loes is een vast gezicht op de basisschool in de buurt. “Ze maakt er schoon, houdt het plein netjes en maakt praatjes met de moeders en kinderen.” In heel veel krachtwijken wonen mensen zoals Piet en Loes, die zich vrijwillig inzetten voor hun buurt en hun medebewoners. Al deze mensen maken geen onderdeel uit van een ‘formele’ wijkaanpak. Toch zijn ze onmisbaar en maken ze echt een verschil. Dibi: “Ze zijn essentieel voor een geslaagde wijkaanpak. We moeten ze koesteren, waarderen en goed ondersteunen zodat ze hun fantastische werk kunnen blijven doen.”

Wat werkt in de wijkaanpak?

Eerder dit jaar organiseerde Dibi een avond waar jongeren uit Utrechtse krachtwijken in gesprek gingen met politici. In een bomvolle zaal werden gesprekken gevoerd over het gebrek aan stageplaatsen, woonruimte, discriminatie en plekken voor jongeren in de wijk. Een bijzondere avond, vooral omdat deze jongeren anders nooit gehoord worden. Maar juist zij kunnen goed aangeven waar de knelpunten zitten, wat er zou moeten gebeuren in en voor hun wijk. Voor Dibi kwamen in deze avond veel lessen over wat werkt in de wijkaanpak samen.

• Vertrouwen is een basisvoorwaarde. Zonder deze houding gaat het niet lukken. Dibi: “Je moet hoop en vertrouwen hebben, anders kun je dat ook niet vragen van de wijkbewoners om wie het gaat.”
• Luister én ontvang, doe er iets mee. Dibi legt uit dat je niet alleen binnen de bestaande structuren zoals de wijkraden moet werken, maar vooral ook je voelsprieten uit moet steken op straat. “Maak beleid niet alleen vanaf de zijkant. Doe het met de mensen zelf, van onderop. En dan bedoel ik vooral de mensen die niet uit zichzelf reageren als de gemeente of een organisatie een uitnodiging stuurt om mee te doen. Ga naar de ontmoetingsplekken zoals de speeltuinen, kom erbij zitten, maak een praatje. En laat die participatieladder maar even los.”
• Laten zien wat werkt, werkt! Door de jongeren zelf in de gelegenheid te stellen de problemen die zij ervaren te benoemen en hun oplossingen voor die problemen aan te dragen, wordt de dialoog rijker en de oplossingsrichting passender bij de leefwereld van bewoners.

Je hebt elkaar nodig: bewoners en wijkprofessionals

In de wijkaanpak zouden bewoners als ervaringsdeskundigen voorop moeten staan vindt Dibi. Maar je hebt ook organisaties nodig om mee samen te werken, want “van die concurrentie en conflicterende belangen in het sociaal domein moeten we ook af”. De problemen in de wijk worden steeds ingewikkelder. Zo zou je bij de aanpak van de leefbaarheid de wijk ook duurzamer kunnen maken en zo ook een bijdrage kunnen leveren aan het terugdringen van de energiearmoede. Dibi: “Vanwege die complexiteit kunnen we het ons niet veroorloven om het níet anders te gaan doen. Betrek de organisaties die bereid zijn anders te denken, die niet vast zitten in bestaand beleid en hun nek uit durven steken.”

Meer lezen?

• “Knelpunten en oplossingen voor het sociaal bereik van instanties op wijkniveau” (november 2020)
• “Onderzoek naar wantrouwen in krachtwijken: ‘Er moet van alles, maar er kan eigenlijk niks.’” (februari 2021)