Wijklab: in één dag naar een oplossing voor complexe wijkvraagstukken

Complexe wijkproblemen vragen om creatieve en effectieve oplossingen. Gemeenten lopen vaak vast bij vraagstukken die meerdere domeinen raken. Hier biedt het Wijklab uitkomst. Binnen één dag krijg je maatwerkoplossingen voor specifieke uitdagingen in het gebieds- of wijkgericht werken. In samenwerking met experts, bewoners en lokale professionals wordt de situatie ter plekke onderzocht, met als resultaat een concreet en bruikbaar advies. Peter Mulder, projectleider bij Platform31, legt uit hoe een Wijklab werkt en waarom het een krachtig middel is voor gemeenten om snel tot oplossingen te komen.

Een Wijklab is een uniek instrument voor gemeenten die vastlopen bij een complex probleem in een wijk. Het idee: in één dag een maatwerkoplossing bieden. “We brengen experts samen die niet alleen theoretische kennis hebben, maar ook ervaring met de lokale situatie”, vertelt Mulder. “Samen met bewoners, beleidsmakers en andere betrokkenen gaan we de wijk in. Aan het einde van de dag presenteren we een concreet en praktisch advies. Dat advies is direct toepasbaar voor bestuurders en stakeholders, zodat er snel voortgang geboekt kan worden.”

De kracht van het Wijklab ligt volgens Mulder in de combinatie van snelheid, samenwerking en maatwerk. “Binnen één dag brengen we een groep experts met verschillende achtergronden samen die precies op het specifieke vraagstuk zijn afgestemd. Door direct de wijk in te gaan en te spreken met de betrokkenen, zoals bewoners en professionals, krijgen we een helder beeld van de situatie. Zo brengen we theorie en praktijk bij elkaar, wat vaak tot verrassende en innovatieve inzichten leidt. De fysieke aanwezigheid in de wijk is hierin essentieel; het geeft een realistische en directe context aan de problematiek.”

De kracht van het Wijklab ligt volgens Mulder in de combinatie van snelheid, samenwerking en maatwerk. “Binnen één dag brengen we een groep experts met verschillende achtergronden samen die precies op het specifieke vraagstuk zijn afgestemd. Door direct de wijk in te gaan en te spreken met de betrokkenen, zoals bewoners en professionals, krijgen we een helder beeld van de situatie. Zo brengen we theorie en praktijk bij elkaar, wat vaak tot verrassende en innovatieve inzichten leidt. De fysieke aanwezigheid in de wijk is hierin essentieel; het geeft een realistische en directe context aan de problematiek.”

De kracht van het Wijklab ligt volgens Mulder in de combinatie van snelheid, samenwerking en maatwerk. “Binnen één dag brengen we een groep experts met verschillende achtergronden samen die precies op het specifieke vraagstuk zijn afgestemd. Door direct de wijk in te gaan en te spreken met de betrokkenen, zoals bewoners en professionals, krijgen we een helder beeld van de situatie. Zo brengen we theorie en praktijk bij elkaar, wat vaak tot verrassende en innovatieve inzichten leidt. De fysieke aanwezigheid in de wijk is hierin essentieel; het geeft een realistische en directe context aan de problematiek.”

Wijklab in de praktijk

“Een Wijklab begint met een gedegen voorbereiding”, benadrukt Mulder. “Gemeenten melden zich aan met een duidelijk vraagstuk, waarna we samen de focus bepalen. Voorafgaand aan de dag ontvangen alle deelnemers een startnotitie met informatie over de wijk, relevante documenten en de belangrijkste discussiepunten. Op de dag zelf gaan de experts, beleidsmakers en wijkprofessionals de wijk in en voeren ze gesprekken met stakeholders. Aan het einde van de dag presenteren de experts hun advies. Dit wordt direct voorgelegd aan de betrokken bestuurders en beleidsmakers, zodat er meteen concrete stappen gezet kunnen worden.”

Als voorbeeld noemt Mulder het Wijklab in Schiedam-Oost in 2022. “Daar lag de vraag hoe de lokale aanpak ‘Oost Pact Door’, waarin bewoners en professionals nauw samenwerken, gecombineerd kon worden met de grote stedelijke vernieuwingsopgaven vanuit het Nationale Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Het panel voerden gesprekken met bewoners, professionals en beleidsmakers. Het advies was om de werkwijze van ‘Oost Pact Door’ een centrale plek te geven binnen de wijkvernieuwing. Dit heeft geleid tot een sterke basis voor de verdere plannen. Twee jaar later zijn de deelnemers nog steeds positief over de resultaten.”

Wijklab in de gebiedsgerichte aanpak

“Wijklabs zijn er vooral voor professionals en beleidsmakers die betrokken zijn bij een gebiedsgerichte aanpak”, legt Mulder uit. “Ook bestuurders spelen een belangrijke rol. Hun input en het toetsen van de aanbevelingen aan de politieke werkelijkheid zorgen ervoor dat de oplossingen realistisch en haalbaar zijn. Het is een intensieve samenwerking, waarin iedereen – van bewoner tot beleidsmaker – wordt gehoord.  Op die manier willen we dat Wijklabs gemeenten helpen om stappen te zetten waar ze eerder vastliepen. Het is mooi om te zien hoe snel je met de juiste expertise en samenwerking tot resultaat kunt komen.”