Het verschil tussen community organizing, building en development

Community organizing, community building en community development: het zijn allemaal termen die horen bij samenlevingsopbouw. Het wordt steeds populairder om gemeenschappen te betrekken bij oplossingen voor maatschappelijke problemen. Maar wat is het verschil tussen de begrippen en waarom moet je dat weten?

Wat is het onderscheid tussen de begrippen community organizing, building en development? Buurtwijs vroeg het aan onderzoekers Jeroen Gradener en Marcel Spierts. Volgens de onderzoekers heeft de context waarmee je ernaar kijkt grote invloed. ‘Er is geen superieure indeling. En er is altijd weer iemand die een nieuwe indeling ontdekt’, vertelt Gradener. Termen krijgen daarom door de jaren heen een andere lading. Een precieze scheiding tussen de drie begrippen is ondoenlijk, vertelt Spierts. ‘Er zijn wel accentverschillen met steeds een ander vertrekpunt. Per situatie moet je kijken welke strategie het meeste oplevert. Het is daarom van belang om oog te hebben voor deze verschillende vormen van samenlevingsopbouw’.

Organizing

Organizing gaat om mensen bij elkaar brengen rondom thema’s die zij belangrijk vinden. Volgens Gradener is dat een uitdaging voor opbouwwerkers en andere buurtmakers. ‘Als je mensen met elkaar wil verbinden, moet je ze eerst uitnodigen zichzelf te laten, zonder daar direct iets mee te willen’, aldus Gradener. Het doel: mensen met elkaar in gesprek brengen over wat hen verbindt. Zo vergroot het onderling vertrouwen en legt het de basis voor gezamenlijk acties. Volgens Gradener zijn de gesprekken het meest intensief als mensen nog geen binding met elkaar hebben. ‘Je moet achterhalen wat mensen met elkaar gemeen hebben en hoe ze dat kunnen delen.’

Community building

‘Community building gaat over het bouwen van relaties tussen mensen’, legt Spiers uit. Bij community building probeer je het publieke leven weer op gang te brengen. Spierts verwijst naar de auteur Cormac Russell. Russell stelt vanuit de ABCD-benadering dat we veelal op onze eigen behoeften zijn gericht. Volgens Russell moeten we meer naar elkaar kijken met de gedachte dat alles al aanwezig is om de problemen in een gemeenschap op te lossen.

Community development

Volgens Spierts en Gradener gaat het bij development om het aan elkaar koppelen van netwerken en het verbinden van netwerken aan beleid. Spierts: ‘Door met alle betrokken partijen niet alleen de economische situatie en het wonen aan te pakken, maar ook het sociale aspect mee te nemen. Je wil de inzet van binnen en buiten de community samenbrengen.’ Als voorbeeld haalt Spierts de huidige stedelijke vernieuwingsprogramma’s aan. ‘Daarbij moet ruimte voor bewoners gemaakt worden en moet er interactie georganiseerd worden tussen verschillende netwerken en organisaties.’

Lees ook: Bewonersbetrokkenheid: zonder wrijving geen glans

Belang van onderscheid

De ordening van deze begrippen zijn volgens Gradener belangrijk om te redenen: ‘als buurtmaker kan je beter een verhaal vertellen over jouw relatie met bewoners als je weet wat je, waarom, op welk moment aan het doen bent. Zo’n verhaal helpt ook bij het verantwoorden van je werk.’

De tweede reden heeft te maken met de vorming van opbouwwerkers: ‘door je bewust te zijn van wat je aan het doen bent kan je beter reflecteren op je werk en vooruitkijken. Zo kan je weloverwogen een volgende stap kan zetten’, aldus Gradener.

Spierts ziet nog te vaak dat er niet genoeg wordt stilgestaan bij wat er werkelijk nodig is en wie je daar dan voor vraagt. ‘Nu kiezen gemeenten vaak uit automatisme voor community building en ABCD, maar het is niet vanzelfsprekend om voor één vorm te kiezen.’

Lees ook: Groningse wijkbedrijven: samenwerken voor een betere gemeenschap