Wie zijn die beleidsmakers, sociaal professionals en actieve bewoners die zich inzetten voor leefbare en veilige wijken? Elke maand zetten we iemand in de spotlights die dagelijks bezig is met het verbeteren van wijken en buurten. We noemen ze WijkWijzen. Deze maand: opbouwwerker en projectleider Afsaneh Moghadam.
De mens zien
Het is in de jaren ’90 van de vorige eeuw dat Moghadam met twee jongere kinderen uit Iran vertrekt en naar Nederland komt. Met de haar kenmerkende positieve instelling maakte ze lange dagen om een thuis te maken in Nederland. “Elke dag stond ik om 4 uur op en ging ik leren tot ongeveer 7 uur. Nadat ik de kinderen naar school had gebracht, ging ik naar mijn eigen school en daarna werken. En in de avond weer door.”
Soms was het zoeken, omdat niet iedereen begreep hoe het is om als alleenstaande moeder met een migratieachtergrond een nieuw leven op te bouwen. Als feedback kreeg Moghadam op haar werk te horen dat ze “niet initiatiefrijk” genoeg was, terwijl haar dagen juist al helemaal vol waren. Wel was er een leidinggevende in die tijd die oog voor haar had. “Zij zei: als ik jou zie, dan komt mijn jongere ik naar voren. Ik was ook een alleenstaande moeder, maar mijn ouders woonden wel hier om mij te steunen. Hoe ga je alle ballen in de lucht houden? Je bent te bescheiden.” Wanneer Moghadam echter initiatief neemt volgde kritiek van anderen. “Je wilt jezelf zeker bewijzen, omdat je een migrant bent.”
Moghadam laat zich leiden door de wijze woorden van haar vader. “Zolang je ademt, kun je iets doen. Een dode kan niets.” Steeds is zij bezig om het mooie te zien, te waarderen wat er ook is. Zoals alle steun van buren, collega’s en andere contacten. Deze ervaringen, vermengt met haar sprankelende persoonlijkheid, maken haar een betrokken professional. “Als ik in de ochtend mijn agenda open, denk ik niet over wat ik mijn werkgever moet vertellen, maar dan komt die ene bewoner in m’n hoofd waar ik al even niks meer van gehoord heb. Die bel ik op: ‘Ik wil even weten hoe het met je gaat’.”
De mens zien, dat is voor Moghadam belangrijk, en het geven van gemeende complimenten hoort daarbij. “Er is een man met een mooie, bruine hoed. Ik zie hem nu aftakelen, helaas. De kanker neemt zijn leven over. Als ik hem zie, zie ik dat hij achteruitgaat, iets minder verzorgd is. Maar ik zie hem ook als een knappe man. Als iik zeg: ‘Volgende keer moet je ook met je hoed komen, die staat je zo mooi!’ dan krijgt hij zo’n lach op z’n gezicht. Dat is heel waardevol.”
Lichamelijke (en seksuele) gezondheid is een taboeonderwerp in de samenleving, zorg en welzijn. Opbouwwerker en WMO-consulent Afsaneh Moghadam zet zich in om dit bespreekbaar te maken op buurtniveau.
Casus: De watertoren
Moghadam heeft een duidelijke visie op de wijk. “Mijn wijk bestaat niet alleen uit de bewoners, de huisarts of de apotheek. Het gaat ook om de lokale cafés, de supermarkt, de ondernemers. Dit jaar heb ik met de gemeente afgesproken om vier keer een buurtborrel te doen, maar dan wel in bijvoorbeeld een café. Dat is een onafhankelijke locatie, is niet van het buurthuis of van de gemeente, maar een plek waar iedereen welkom is.”
In de buurt is een watertoren. Die is gerenoveerd tot een luxe hotel, met ruimte voor bijeenkomsten en evenementen.”Ik heb met de locatiemanager gesproken en haar geattendeerd op maatschappelijke betrokkenheid. De borrel betalen wij, maar kan ze misschien de ruimte beschikbaar stellen? Ik wilde verbindingen leggen, zodat niet alleen rijke mensen hier kunnen komen. Ik vertelde dat sommige buurtbewoners niet mee kunnen genieten van deze mooie plek, terwijl ze wel twee jaar lang de renovatie meegemaakt hebben.”
Transparantie is het sleutelwoord. “Al snel was er een wachtlijst, zoveel mensen wilden naar de borrel komen. Dus ik vroeg aan de bewoners: ‘wie wil mee naar het gesprek met de locatiemanager?’ Met twee bewoners heb ik het gesprek gedaan en zo leerden we dat vanwege brandveiligheid er niet meer dan 100 mensen konden komen. De bewoners gaven het aan elkaar door, die transparantie is heel belangrijk.”
Moghadam’s symbool voor de wijkaanpak: plekken om erbij te zijn
Moghadam vertelt over plekken voor bewoners om erbij te horen en te kunnen zijn. Ze spreekt bewoners door aan te schuiven bij een bankje aan een picknicktafel.“Er is een picknicktafel waarvan ik weet dat mensen daar vaak komen. Ze nemen hun eigen koffie mee en ontmoeten elkaar daar. Ik ga daar ook zitten en dan eet ik m’n boterham.”
Met een mobiele koffiekar nodigt ze mensen op verrassende momenten uit. De kar wordt ingezet op specifieke plekken als er een bepaalde vraag speelt of iets nodig is. “Ik doe dat flexibel. Niet elke dag of elke week. Als ik blijf wordt het een vast ding, dan word ik geassocieerd met één ding. Dat wil ik niet. Dat ze mijn hoofd overal in de wijk zien, dat is stabiel. De rest, dat is flexibel.
Aanschuiven en uitnodigen, stabiliteit en flexibiliteit, Moghadam vindt steeds manieren om plekken te maken voor mensen om erbij te kunnen zijn.
De mobiele koffiekar met buurtbewoners en vrijwilligers
Wat werkt in de wijkaanpak?
- Zie de mens. Heb oog voor mensen en benoem dit ook met complimenten. “Ik zie iemand en kan er doorheen prikken. Dat heeft een mens nodig. Kijk verder dan de ‘vraag achter de vraag’, kijk achter het masker, onder de huid.”
- Het hele plaatje. “Betrek de hele buurt, dus ook de ondernemers of lokale cafés, supermarkten en álle bewoners.”
- Op maat maken. Er wordt in het sociaal werk veel gesproken over ‘maatwerk’. Deze metafoor combineert Maghodam met eigenaarschap: met een mooi patroon gaat de bewoner aan de slag. “Mijn moeder had een naaiatelier. Een mooi patroon maak je op jouw eigen maat. Zomerkeding of winterkleding, dat is net iets meer of minder. Werkt dit patroon goed? Maak het dan maar op maat.”
Je hebt elkaar nodig: leer van elkaar
Op twee manieren laat Maghodam zien hoe je van elkaar kunt leren door transparant te zijn. “Je moet jouw kwetsbaarheid kunnen delen, we zijn niet overal goed in.” In een lopend traject heeft Maghodam per mail een berg aan reacties van bewoners ontvangen. “Tien bladzijden heb ik uitgeprint. Elke reactie heb ik gepakt, rijtjes gemaakt. Hij zegt dit, zij zegt dat. Gezamenlijk zeggen ze… Dit heb ik aan de initiatiefnemers teruggekoppeld: ‘Geef mij feedback wat hierin mist.’ Neem het serieus wat mensen zeggen en wees transparant.” En hiermee deelt ze ook de verantwoordelijkheid. “Het zijn jouw buren, jij kent hen beter dan ik. Zo wordt het van iedereen.”
En ook op het gebied haar eigen professionaliteit is Maghodam transparant. “Drie jaar geleden wist ik nog niet zo goed hoe ik om moest gaan met mensen met autisme. Een ketenpartner was daar heel goed in, dus ik was eerlijk naar haar. Hoe kan ik met hem omgaan? Van haar heb ik veel geleerd.”
Voor Maghodam is eigenheid erg belangrijk. “Mijn karakter gaat ook mee in mijn werk. Je ziet mij niet met elke dag dezelfde kleding aan. Ik ben hier de enige met hakken. Mijn wandelschoenen zitten in de fietstas, maar als ik naar binnen ga, gaan mijn hakken aan. En in mijn tas zit altijd lippenstift. Dat doe ik voor mezelf. Zodat ik me goed voel.”
Wil je in contact komen met Afsaneh Moghadam? Dat kan! Ga naar haar LinkedIn-pagina.
Foto: Gisele Azad